Eucharistie en erotiek
gedachten n.a.v. het derde boek van de Navolging, van Thomas van Kempen
Wie mijn vlees eet en mijn bloed drinkt, blijft in Mij en Ik in hem (Joh.6:56)
Niet iets, maar jezelf geven - dat is waar seks voor bedoeld is. Geen zelfbevrediging à deux, maar communie, gemeenschap. Een totaal gebeuren waarin twee één worden en tegelijk op weg gaan naar nog meer. Versmelten op de manier van uitbreiden - dat is de bedoeling. Thomas legt het haarfijn uit in zijn derde boek. De eucharistie is het model voor ons liefdesleven.
Jij wilt dus dat ik Jou ontvang en mijzelf met Jou in liefde verenig. Daarom bid ik om jouw zachtmoedigheid. En ik smeek dat mij hiertoe de bijzondere genade geschonken wordt om geheel in Jou te versmelten en in liefde helemaal uit te vloeien (-).. Hier wordt grotere genade ingestort, beginnende deugd vermeerderd, het geloof verstevigd, de hoop versterkt en de liefde ontbrandt en wordt ruim.
Erotiek en godsdienst hebben een ongemakkelijke verhouding. Sommige godsdienstige verlangens zijn niet anders dan misplaatste erotiek. Sommige erotiek is niet anders dan een verdwaald verlangen naar God. Maar Thomas heeft geen problemen met de lichamelijkheid van de eucharistie. Genot, begeerte, omhelzing, hartstocht, hunkeren, ontbranden, versmelten - die woorden passen bij wat er gebeurt als Christus zichzelf aan ons geeft, al is het ‘onder vreemde gedaante verborgen’.
Maar hier in het altaarsacrament ben Jij helemaal aanwezig, mijn godmens Christus Jezus. Hier pas wordt de weelderige vrucht van het eeuwig heil genoten.
Erotiek als voortplantingsdrift heeft een eigen agenda. Maar er is ook een spirituele mogelijkheid. Seksuele verlangens maken een opening (en soms een scheur) in de omheining waarmee we onszelf van anderen afgrenzen. We zijn fundamenteel relationeel - zoals God, die één-is-in-drie. Het is in ons lichaam ingebouwd om tot verbondenheid met anderen te komen. Die drive vindt haar bestemming als het een uitdrukking is van de manier waarop God liefheeft. Anders gezegd: als onze erotiek imitatio Christi is - de vrije zelfexpressie van Christus in en door ons leven heen.
Ik ben degene aan wie jij je helemaal moet geven, en wel zo dat je niet langer in jezelf maar in Mij leeft, vrij van alle zorg.
Christus geeft zichzelf zodat wij onszelf op zijn manier aan God en wereld kunnen geven. Eén groot doorgeefsysteem dus - en toppunt van genot en blijvend geluk. Aan de wortel van de erotiek ligt een Godsverlangen. Waarom dan niet dáár beginnen?
Wees Jij alleen voor mij van nu af voor eeuwig mijn zoetheid, want Jij alleen bent mijn spijs en drank, mijn liefde en mijn blijdschap, mijn zoetheid en al mijn goed.
gepubliceerd in de glossy Thomas 2013