Theologie

  Theologie is een manier om naar de werkelijkheid te kijken. Net zoals wetenschap of kunst of poëzie een manier van kijken is. Een psycholoog kijkt anders naar de liefde dan een socioloog, neuroloog of een theoloog. En al helemaal anders dan iemand die verliefd is. Elke 'bril' brengt zijn eigen waarheid mee. Als het over God gaat, dan gaat het - als het goed is - niet over een idee, of over een droombeeld (of een nachtmerrie!), maar over een bepaalde manier van in het leven staan en het leven beleven.   

In de theologie (en de vormgeving daarvan in de kerk) wordt geprobeerd om wat er in de loop van de eeuwen is gezien door die 'bril', steeds weer te verwoorden voor de tijd van nu.  

Als er bijvoorbeeld over de Drie-Eenheid van God wordt gesproken, dan betekent het dat er iets in de werkelijkheid beantwoordt aan het idee van één-en-drie tegelijk.   

Theologie, kijkend naar het leven met ogen die door de bijbel zijn gevormd, zegt: er bestaat een vorm van eenheid die niet tegenovergesteld is aan veelheid. En dat is een belangrijke boodschap voor mensen en volken die de grootste moeite hebben om elkaar niet om het leven te brengen als ze van elkaar verschillen. Als we dat doen, dan gaan we in tegen iets van het leven zelf, zo zegt de theologie. Dat kan alleen maar schadelijk zijn. Dat is nou echt zonde, zegt de kerk dan. En vervolgens probeert ze om die ándere manier van kijken en luisteren naar het leven in te oefenen.   

Theologie bestaat ook niet alleen uit taal. Theologie kan vormgeven worden in beeld: iconen zijn daar een voorbeeld van, maar ook veel schilderkunst, beeldende kunst, dans en theatervormen kunnen uitdrukking van theologie zijn. De beste uitleg die ik ooit gezien heb van de Drie-Eenheid was een dans...  

De muziek van Bach is theologie, en sommige kerkarchitectuur, en ook de filosofie van Nicolaas van Cusa of Eckhart; maar ook de levensstijl van Oscar Romero, of Moeder Theresa, om maar een paar voorbeelden te noemen. Misschien is het wel zo dat elk aspect van het leven bestemd is om theologie te worden - spraak van God.   

Op de volgende bladzijden staan allerlei recente en oude artikelen over de theologie van ambt, preek, liturgie; kerk in de toekomst, vrouwen in de pinksterbeweging enz. En wat kerkelijke grapjes.