Interview met Blair Matheson
directeur van Franciscans International
Blair Matheson (66) is sinds 1 januari 2024 de nieuwe directeur van Franciscans International. Hij is de opvolger van Br. Markus Heinze, OFM, die de organisatie 11 jaar heeft geleid. Blair is lid van de Anglicaanse lekenorde van de Franciscaanse beweging en komt uit New Zeeland. Voor het blad Alle Goeds spreekt Marianne met hem over zijn missie, visie en uitdagingen.
Hoe bent u in dit werk terecht gekomen?
Mijn achtergrond is business administratie en management. Na het opzetten van een aantal bedrijven ben ik meer en meer betrokken geraakt bij leprozenzorg in Azië en de landen rond de Stille Zuidzee. Vanuit een behoefte aan spirituele verdieping werd ik lid van de Anglicaanse lekenorde van de Franciscanen. Geleidelijk raakte ik betrokken bij de internationale organisatie. De laatste jaren vertegenwoordigde ik mijn orde in het bestuur van FI (Franciscans International) en nu ben ik aangesteld als algemeen directeur. De benoeming is voor 3 jaar en kan dan eventueel worden verlengd.
Mijn vrouw en ik zijn naar Genève verhuisd waar één van de twee hoofdkantoren is. Onze kinderen zijn volwassenen en inmiddels hebben we zes kleinkinderen. Die zien we natuurlijk nu niet veel, maar ze moedigden ons erg aan om deze belangrijke taak te aanvaarden en ondersteunen ons van harte.
De diversiteit in deze organisatie is verbazend. Er zijn mensen met uiteenlopende achtergronden en vaardigheden, die samenwerken om een belangrijke stem in de Verenigde Naties te zijn. Dat doen we al 35 jaar. We vertalen de informatie over misstanden en bedreigingen die we via de mensen ter plekke krijgen, in de juridische taal van de VN. We werken met heel veel verwante organisaties en groeperingen om mensenrechten en ecologische doelen te bereiken. Het Nederlandse Laudato Sí is een van de vele organisaties waar we mee samenwerken.
Het politieke klimaat in Europa verhardt. Ondersteuning voor mensenrechten, vluchtelingen en het milieu lijkt er steeds minder te zijn. Hoe heeft dat invloed op uw werk?
Er zijn grote thema’s die spelen in Europa. We hebben een regionale coördinator voor Europa die initiatieven vanuit plaatselijke gemeenschappen ondersteunt, met adviezen over strategie, en soms ook fondsen. We ontvangen financiële ondersteuning van de Franciscaanse ordes, van stichtingen, van private donoren etc. We zien het als onze taak om de belangen van alles wat geen stem mag hebben, onder de aandacht te brengen. Binnenkort ga ik bijvoorbeeld naar Marrakesh. Dat is één grote wachtkamer voor vluchtelingen die Europa proberen te bereiken. We willen aan de VN rapporteren hoe het er daar werkelijk aan toegaat.
Verder zijn we bezig om met vele andere organisatie en landen een VN verdrag over de zorg voor de aarde te ontwikkelen. Klimaatverandering is maar één van de uitdagingen. Daarom benaderen we dit verdrag dan ook vanuit: ‘care for creation’, zorg voor de schepping. Het heeft vooral de grote multinationals op het oog. Die zorgen voor een grote afbraak van de planeet. Overal zoeken ze naar grondstoffen door mijnen te delven, of te graven op de bodem van de oceaan.
Nog altijd worden er bossen verbrand en er is overbevissing. De inheemse bevolking en met name vrouwen en kinderen zijn vaak de grootste slachtoffers van deze ongebreidelde productiesystemen. Daar proberen we verdragen tegen te ontwikkelen.
Het werk is heel dynamisch en internationaal. Ik houd ervan om met mensen te werken. Hier in dit kantoor is een team zo’n 23 mensen, waaronder 12 stafleden van FI, mensen uit partner-organisaties en gasten. Er is altijd wel een of andere bijeenkomst aan de gang, een overleg, of bijvoorbeeld een debriefing na een sessie van de VN. Ik reis ook vrij veel om lokale gemeenschappen te ontmoeten of te overleggen met partnerorganisaties. Binnenkort ga ik naar Brussel en Marokko. Ik hoef dus niet de hele tijd achter de computer te zitten.
Bent u nog een beetje hoopvol? Het nieuws lijkt alleen maar slechter te worden.
Ik ben heel erg hoopvol! Er zijn miljoenen mensen wereldwijd bezig om voor anderen te zorgen, om veranderingen te bewerken. Ik heb geweldige ervaringen met mensen die zich inzetten voor de armen, voor de mensen in de marge. Die beweging is veel groter dan het slechte nieuws dat de media steeds rapperteren. Natuurlijk, we moeten beseffen dat we de wereld niet kunnen redden. Er zijn altijd grenzen aan de mogelijkheden die we hebben. Hier zijn en dienen: dat is de weg die ik kan gaan.
Dat doet me denken aan wat moeder Theresa overkwam, toen ze pas in Calcutta aankwam en overweldigd raakte door de omvang van het leed. “Je hoeft alleen maar te zorgen voor de mensen waar je je armen omheen kunt slaan”, zei God in haar gebed.
Ja, zo is het precies. Doen wat je kunt – meer wordt niet gevraagd.
Er zijn veel verschillende Franciscaanse groeperingen wereldwijd. Deze komen bij elkaar in de zogenoemde ‘Conference of the Franciscan Family’ (CFF). Deze sponsort Franciscans International als de organisatie die hen vertegenwoordigt in de Verenigde Naties. Zij benoemen ook het internationale bestuur.
Franciscans International is een organisatie met een wereldwijd netwerk die tot doel heeft om menselijke waardigheid en ecologische rechtvaardigheid in de Verenigde Naties een stem te geven. Dat doen ze sinds 1989 door contacten met Franciscaanse bewegingen en organisaties in alle delen van de wereld. Niet alleen worden deze ondersteund in hun plaatselijke strijd voor mensenrechten. De feiten uit het dagelijks leven van de minstbedeelden worden ook omgezet in juridische en politieke interventies in de VN.
In hun kantoren in Genève, New York worden voortdurend Fransciscaanse groeperingen ontvangen voor overleg en strategie. Vaak wordt er met andere organisaties samengewerkt om doelen te bereiken. Vergeten groepen worden onder de aandacht van de VN gebracht, regeringen ter verantwoording geroepen en onderlinge samenwerking bevorderd. (https://franciscansinternational.org/)